polski 
Aby obywatel państwa spoza Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego mógł legalnie pracować w Polsce, musi spełnić wymienione niżej warunki:
- posiadać dokument dopuszczający go do polskiego rynku pracy - zezwolenie na pracę, zezwolenie na pracę sezonową, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (ewentualnie być zwolnionym z tego wymogu na podstawie szczególnych przepisów);
- posiadać dokument pobytowy, z którym wiąże się uprawnienie do wykonywania pracy (np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt);
- wykonywać pracę na warunkach zawartych w zezwoleniu lub oświadczeniu, wyłącznie na rzecz pracodawcy wskazanego w dokumencie;
- podpisać z pracodawcą odpowiednią umowę dotyczącą pracy.
Przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców w Polsce reguluje ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz rozporządzenia wykonawcze.
Uwaga! Obywatele Ukrainy llegalnie przebywający w Polsce mogą podjąć pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych zezwoleń. Pracodawca ma tylko obowiązek zgłosić do powiatowego urzędu pracy fakt podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy w ciągu 7 dni od jej podjęcia.
Dokumenty dopuszczające do polskiego rynku pracy
- zezwolenie na pracę - występuje o nie pracodawca do właściwego wojewody. Uprawnia do wykonywania pracy do 3 lat;
- zezwolenie na pracę sezonową - występuje o nie pracodawca do właściwego starosty (powiatowego urzędu pracy). Uprawnia do wykonywania pracy w podklasach uznanych za sezonowe (w sektorach rolnictwo, ogrodnictwo, turystyka), do 9 miesięcy w roku kalendarzowym;
- oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi - składane przez pracodawcę w powiatowym urzędzie pracy dla obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Uprawnia do wykonywania pracy nie-sezonowej bez zezwolenia, przez okres 24 miesięcy;
- zezwolenie na pobyt czasowy i pracę - występuje o nie cudzoziemiec, przebywający już legalnie na terytorium Polski, do wojewody właściwego ze względu na pobyt cudzoziemca. Uprawnia jednocześnie do pracy i pobytu.
Dokumenty uprawniające do pobytu
Aby cudzoziemiec mógł legalnie wykonywać pracę w Polsce na podstawie zezwolenia, czy też oświadczenia, musi posiadać tytuł pobytowy, z którym wiąże się uprawnienie do wykonywania pracy w Polsce. O tytuł pobytowy ubiega się sam cudzoziemiec.
Cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pracę (lub zwolnieni z wymogu posiadania zezwolenia na pracę) są uprawnieni do wykonywania pracy na terytorium Polski, jeżeli przybywają w Polsce:
- na podstawie wizy wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 3–10, 12– 13b, 17–21 lub 23–24b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
- na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na 9 pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, z wyjątkiem zezwolenia udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 181 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
- na podstawie dokumentu, o którym mowa w art. 61 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, określającego status członka rodziny członka misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego albo innej osoby zrównanej z nim na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, pozostającego z tą osobą we wspólnocie domowej, jeżeli między Rzecząpospolitą Polską a państwem obcym lub organizacją międzynarodową zostały zawarte umowa lub porozumienie międzynarodowe w sprawie wykonywania działalności zarobkowej przez członków rodzin członków personelu misji dyplomatycznych lub urzędów konsularnych albo osób z nimi zrównanych
- na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen
- w ramach ruchu bezwizowego, chyba że jest obywatelem państwa znajdującego się w wykazie państw, których obywatele posiadający zezwolenie na pracę nie są uprawnieni do wykonywania pracy w czasie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach ruchu bezwizowego.
Nielegalne wykonywanie pracy w Polsce lub nielegalny pobyt grozi poważnymi konsekwencjami, takimi jak kara grzywny czy wydalenie z Polski. Decyzja o wydaleniu wiąże się z wpisem do wykazu cudzoziemców niepożądanych w Polsce i do Systemu Informacyjnego Schengen dla celów odmowy wjazdu oraz z brakiem możliwości ponownego wjazdu do strefy Schengen.
Gdzie zwrócić się o pomoc?
Bezpłatnych porad i informacji z zakresu prawa pracy i legalności zatrudnienia (również w języku ukraińskim) udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Rozpatruje również skargi pracowników na nieprzestrzeganie przez pracodawców przepisów prawa pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz nielegalne zatrudnienie. Adresy i telefony okręgowych inspektoratów pracy (w każdym mieście wojewódzkim) oraz oddziałów terenowych (w innych większych miastach) można znaleźć na stronie internetowej www.pip.gov.pl.
